فناوری نانو به یک تکنولوژی میان رشته ای می گویند. این انقلاب صنعتی جدید و بزرگ روزانه در حال رشد و به روزرسانی است. این فناوری با موادی به طول 1 تا 100 نانومتر سرو کار دارد. فناوری نانو در واقعیت زمانی اتفاق می افتد که ابعاد به مقیاس نانو متر کاهش پیدا کرده و ویژگی های ماده به طول قابل مشاهده ای تغییر می کند. امروزه فناوری نانو را در پارچه کشف کرده اند و روزانه در حال تکامل آن هستند. در این مقاله قصد داریم تا فناوری نانو را در صنعت نساجی برایتان توضیح دهیم؛ پس ادامه مطلب را از دست ندهید.
آشنایی با فناوری نانو در نساجی
فناوری نانو توجه عده بسیار زیادی از افراد را به خود جلب کرده است؛ زیرا این تکنولوژی به صورت گسترده می تواند پتانسیل زیادی را در محدوده وسیعی از نیازهای نهایی شده ارائه دهد. به علاوه خواص منحصر به فرد این فناوری نه تنها دانشمندان؛ بلکه به دلایل گوناگونی توجه صاحبان کسب و کار را نیز به خود جلب کرده است.
فناوری نانو در تولید پارچه به ویژه پارچه هتلی به دلیل اقتصادی بودن، توجه بسیاری از تولید کنندگان و کارخانه های نساجی را به خود جلب کرده است؛ چرا که این فناوری می تواند مقاومت و ماندگاری پارچه را بیشتر کند؛ زیرا ذرات نانو دارای مساحت سطح به نرخ حجمی بالایی هستند، (سطح انرژی بالایی دارند) بنابراین میل بیشتری به ترکیب با انواع پارچه ها دارند. به علاوه پوشش ایجاد شده از نانو بر روی پارچه ها هیچ گونه ایجاد حساسیتی برای پوست و تنفس نمی کند.
کاربرد های جدید فناوری نانو
از جمله کاربردهای فناوری نانو را می توان به سه دسته تقسیم بندی کرد:
- کاربرد فناوری نانو در مواد نساجی
- کاربرد فناوری نانو در صنعت پوشاک
1. فناوری نانو در بخش مواد نساجی
امروزه صنعت نساجی بسیار زیاد تحت تاثیر فناوری نانو قرار گرفته و طی تحقیقات انجام شده فناوری نانو سبب بهبود عملکرد و کارایی بی نظیر برای مواد پارچه ای شده است.
از جمله کاربردهای این بخش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فناوری نانو در تولید الیاف کامپوزیتی شامل:
- نانو فیبرهای کربنی و نانو ذرات کربنی
- نانو ذرات خاک رس
- نانو ذرات اکسید فلزی
- نانو لوله های کربنی
- ساختارهای کف نانو سلول
- فناوری نانو در عملیات منسوج شامل:
- به روز رسانی پرداخت های شیمیایی و برآورد کارکردها
- نانو ذرات در عملیات تکمیل
- نانو لایه ی خود ساماندهی شده
2. کاربرد فناوری نانو در صنعت پوشاک
نمونه ای از صنایع که فناوری نانو سبب افزایش کیفیت آن می شود صنعت پوشاک است. منسوجات ترکیب شده با فناوری نانو سبب بهبود عملکرد خواص منسوجات شده و موجب افزایش مقاومت بیشتر آن ها می شود. به عنوان برخی از منسوجات ترکیب شده با فناوری نانو در صنعت نساجی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بافت های ضد لک با الیاف مقاوم در برابر هرگونه چروک
- گرم کن های بدن که با توجه به تغییرات دمایی بدن از تغییر فاز استفاده می کند.
- جوراب های نانو بهینه سازی شده با ذرات نانو و نقره ( نقره در برابر عفونت و بوی بد تاثیر به سزایی دارد.)
- لباس های غواصی و شنا: این لباس ها از یک لایه پلاسما افزایش یافته توسط فناوری نانو تشکیل شده است؛ که سبب دفع مولکول های آب می شود. طراحی این لباس به قدری جالب است که فرد شنا گر می توان به سرعت در آب حرکت کند.
- محصولات ورزشی: کفش های ورزشی، راکت های تنیس، توپ های گلف و … از انواع دیگر کالای های ورزشی تولید شده با فناوری نانو محسوب می شوند.
پارچه، لوازم آرایشی و بهداشتی در دسته اولین محصولات تولید شده با فناوری نانو هستند؛ جلیقه ضدگلوله نیز می توان از بهترین کاربردهای نانو نام برد. از جمله ویژگی های فناوری نانو در تولید پارچه می توان به دفع کنندگی آب، مقاومت در برابر خاک، مقاومت در برابر چین و چروک، محافظت در برابر اشعه ماورابنفش، ضد استاتیک بودن، بازدارنده اشتعال، قدرت رنگ پذیری و … اشاره کرد که آن را به بهترین گزینه برای بیمارستان ها و تولید منسوجات هتلی می کند.
کلام آخر
ویژگی های منحصر به فرد این فناوری نه تنها فعالان پژوهشی بلکه مردم عادی را نیز تحت تاثیر خود قرار داده است و به دلیل پتانسیل اقتصادی که دارد مورد توجه بسیاری از کسب و کارها قرار گرفته است. فناوری نانو برای محیط زیست نیز مناسب بوده و هیچ گونه خطری ندارد همچنین استفاده از آن سبب صرفه جویی در مواد خام و همچنین ارتقا کیفیت زندگی می شود.