داشتن خوابی عمیق و آرام می تواند انرژی مضاعفی در طول روز به ما بدهد. برای یک خواب باکیفیت باید ذهن و روح شما کاملا آرام باشد. عوامل متعددی روی کیفیت خواب تاثیرگذار هستند. یکی از بهترین اقداماتی که می تواند به افزایش کیفیت خواب شما کمک زیادی کند، انجام یوگاست. در این مطلب تاثیر یوگا بر خواب را تحلیل و بررسی می کنیم.
تاثیر یوگا بر کیفیت خواب
همه ما تا حدودی حرکات یوگا را در ویدیوهای آموزشی و تبلیغاتی دیده ایم و به میزان مختصری با این نوع ورزش آشنا هستیم. در یک تعریف کلی باید بگوییم یوگا مجموعه ای از تمرین های بدنی، تنفس، قدرت تمرکز و توجه است که اگر در انجام حرکات آن خبره شوید، می توانید به یک آرامش ذهنی عمیق دست پیدا کنید.
یوگا کردن آن هم به صورت حرفه ای می تواند مزایای بسیار زیادی در زندگی ما داشته باشد که یکی از مهم ترین آن ها داشتن خواب با کیفیت است. البته برای افزایش کیفیت خواب به کمک یوگا، قرار نیست در این کار حتما حرفه ای عمل کنید. اگر روزانه حداقل 15 تا 20 دقیقه از زمان خود را صرف تمارین یوگا کنید، می توانید در گذر زمان تغییرات چشمگیری را در وضعیت خوابتان مشاهده کنید. در ادامه تاثیر یوگا بر خواب را در چند مورد خلاصه می کنیم.
افزایش ذهن آگاهی
قبل از هر چیزی باید بدانید که یوگا با مدیتیشن فرق می کند. در مدیتیشن شما قرار نیست حرکت بدنی خاصی داشته باشید. اما یوگا با به کار گرفتن بخش های مختلف بدن در حالت های خاص، انرژی و آرامش مضاعفی در بدن ایجاد می کند. با یوگا شما در لحظه حال حضور خواهید داشت. با تمرکز ذهن روی لحظه حال، بسیاری از حواس پرتی های شما از بین می روند و اینگونه می توان اقدام به پاکسازی عمیق ذهن کرد. پس تمامی اضطراب های ناشی از افکار گذشته و آینده از بین می روند و اینگونه شما خواب آرام تری را تجربه خواهید کرد.
کاهش سطح استرس
اگر حرکات یوگا را به درستی و با تمرکز بالا انجام دهید، می توانید این اطمینان را داشته باشید که سطح استرس شما به شکل چشمگیری کاهش پیدا کند. البته اگر این روند را به یک روتین همیشگی تبدیل کنید، می توانید به خوبی روی استرستان کنترل داشته باشید و دغدغه مندی های خود را کاهش دهید. از مهم ترین دلایل اختلال در خواب، استرس و اضطراب شدید است. با تکنیک های خاص یوگا می توانید از تمامی تنش ها رهایی یافته و خوابی آرام را تجربه کنید.
هماهنگی بین ذهن و بدن
بسیاری از مشکلاتی که با آن ها دست و پنجه نرم می کنیم، ناشی از عدم هماهنگی بین ذهن و بدنمان است. اصلا شاید بهتر باشد بگوییم، بخش اعظمی از مشکلات ما این است که توجهی به سلامت روح و روان خود نداریم و نمی دانیم چگونه باید کنترل ذهن را بدست گرفته و آن را مدیریت کنیم. مهم ترین تاثیر یوگا بر خواب این است که یک هماهنگی کامل بین ذهن و بدن شما ایجاد می کند. شما با تنظیم نفس کشیدن و تمرکز روی این کار می توانید به یک آرامش سراسری در کل بدن خود برسید. انجام تمارین یوگا قبل از خواب آن هم به صورت مرتب و مداوم می تواند رفته رفته ساعت خواب بدن شما را تنظیم کرده و به کیفیت خوابتان نیز کمک زیادی کند.
حرکت‌های یوگا قبل از خواب
1. حرکت کودک یا بالاسانا
برای انجام این حرکت روی زمین زانو بزنید و انگشتان شست پا را به یکدیگر نزدیک کنید. زانوها را به‌اندازه عرض باسن از هم باز کنیدو بدن خود را به درون ران‌ها فرو ببرید و دست‌ها را آرام به سمت پشت در کنار بدن قرار دهید و کف دست ها رو به بالا باشدیا با زو ها را رو به جلو دراز کنید و کف دست هایتان رو به زمین باشد. در پایان پیشانی خود را روی زمین بگزارید و کمی بعد گردن را به آرامی به دو طرف بچرخوانید و در حالت ارامش روی کشش و دم و باز دهم های خود تمرکز کنید.
2. ویپاریتا کارانی
این حرکت برای خانم های خانه دار و افرادی که زیاد سر پا می ایستند بسیار مفید است و از ورم پا ها جلوگیری کرده و به دلیل ایجاد جریان خون بهتر، موجب در رفتن خستگی در این ناحیه می شود. برا انجام این حرکت روی زمین دراز بکشید و پاشنه پا های خود را روی دیوار بگذارید و باسن خود را آرام آرام به یوار نزدیک کنید، تا زمانی که قسمت زیر باسنتان با دیوار در تماس باشد. اکنون دست های خود را در کنار بدنتان قرار داده و وی تنفستان تمرکز کنید.
3. سوپتا پادانگوشت‌آسانا
به پشت بخوابید و پای راست را به‌طور عمودی بالا بیاورید و پشت ران پای خود را با دست بگیرید سپس ران پا را به دست‌ها فشار دهید و 10 ثانیه در این حالت بمانید و روی تنفس خود تمرکز کنید، سپس همین مراحل را روی پای سمت چپ خود تکرار کنید.
4. حرکت مراقبه سیدهاسانا
چهار زانو روی تشک بنشینید به طوری که مچ پا ها روی هم قرار بگیرد اکنون ستون فقرات خود را صاف کنید و چشم‌ها را ببندید و روی ریتم تنفس و ضربان قلبتان تمرکز کنید. سپس دست‌ها را روی زانوها قرار دهید و انگشت‌های اشاره و شست دو دست را به حالت تصویر فوق درآورید.
5. شاوآسانا
این حرکت اخرین حرکت یوگا است که می توانید انجام دهید و پس از آن به راحتی بخوابید. برای انجام این حرکتبه پشت روی تشک دراز بکشید سپس زانوهای خود را به سمت قفسه سینه بیاورید و محکم بغل کنید و ریه های خود را کاملا از هوا خالی کنید. سپس نفس عمیقی بکشید و پا ها را روی تشک دراز کنید. سپس پاها را به اندازه عرض باسن از هم باز کنید.
دست ها را کنار بدنتان قرار دهید طوری که کف دست ها رو به بالا باشد اکنون تمام بدن خود را ریلکس کنید (اگر قسمتی از بدن در حالت درد، گرفتگی یا وضعیت نامناسبی قرار دارد آن را به وضعیت ریلکسی در بیاورید). در این حالت اگر نور اذیتتان می کند می توانید یک پارچه نرم را تا کنید و به ارامی روی چشم هایتان قرار دهید. اکنون روی تنفس خود تمرکز کنید و دقت کنید تا آرام آرام به خواب فرو بروید.
یوگای خواب برای چه کسانی مناسب است؟
تمامی افرادی که به هر دلیلی دچار اختلال خواب هستند و نمی توانند خواب آرام و باکیفیتی داشته باشند، با انجام مداوم حرکات یوگا می توانند به سطح خوبی از تمرکز و آرامش ذهنی برسند و اینگونه کیفیت و عمق خواب خود را افزایش دهند.