احتمالا برای شما هم پیش آمده که بعد از بیدار شدن از خواب متوجه گردن درد شدید خود شده باشید. این موضوع ممکن است حتی یک روز کامل شما را درگیر کند. درد گردن در خواب می تواند دلایل متعددی داشته باشد. برای اینکه بتوانید با این مشکل مقابله کرده و اقدامات لازم را برای درمان آن انجام دهید، باید ابتدا علت گردن درد را شناسایی کنید. با توجه به اهمیت این موضوع قصد داریم در این مطلب در رابطه با علل درد گردن در خواب و راه های درمان آن صحبت کنیم.
علت درد گردن در خواب چیست؟
اگر بخواهیم در مورد دلایل درد گردن در خواب صحبت کنیم، باید به موارد متعددی اشاره کنیم. همه ما تمایل به داشتن خوابی راحت و آرام داریم. خوابی که بعد از بیدار شدن از آن، کاملا احساس نشاط و شادابی داشته باشیم و با انرژی کامل روز خود را آغاز کنیم. اما گاهی پیش می آید که پس از بیدار شدن، می توان به وضوح درد در ناحیه گردن را احساس کرد. این درد گاهی به قدری شدید است که حتی چرخاندن اندک گردن را نیز غیر ممکن می کند.
خب اگر افراد در حالت عادی دچار مشکلات عاطفی، استرس و اضطراب، آرتروز گردن، دیسک گردن و امثال این ها نباشند، اولین سوالی که از خود می پرسند این است که علت درد گردن چیست؟ اگر آسیب ها و صدمات قبلی، سابقه آرتروز گردن، استرس و درگیری های عصبی و سخت کار کردن در طول روز را فاکتور بگیریم. عوامل زیادی هستند که می توانند افراد را در حالت عادی حین خواب دچار گردن درد کنند. در ادامه این عوامل را معرفی می کنیم.
وضعیت بدن در هنگام خواب
یکی از دلایل بسیار مهمی که می تواند باعث درد گردن در خواب شود، وضعیت نامناسب بدن هنگام خوابیدن است. اگر می خواهید خواب راحتی داشته باشید و تصور می کنید گردن درد شما به دلیل حالت نامناسب بدنتان در خواب است، بهتر است عادات خوابیدن و نحوه دراز کشیدنتان را تغییر دهید.
یکی از اشتباه ترین حالت های خوابیدن که قطعا فشار زیادی به گردن و سر وارد می کند، خوابیدن روی شکم است. معمولا افرادی که روی شکم خود می خوابند، برای ساعات طولانی در شب، گردن خود را به یک سمت قرار می دهند. این وضعیت به ماهیچه های گردن فشار شدیدی اعمال می کند که شاید در زمان خواب افراد متوجه آن نشوند. ولی پس از بیدار شدن به سرعت متوجه درد شدید در ناحیه گردن خواهند شد.
بنابراین برای درمان اسپاسم عضلانی و درد گردن در خواب باید در وضعیت خواب خود تجدید نظر کنید. به این موضوع توجه داشته باشید که براساس تحقیقات صورت گرفته، خوابیدن روی شکم علاوه بر اعمال فشار به نواحی سر و گردن، به ستون فقرات و کمر نیز فشار زیادی وارد می کند.
استفاده از بالش غیر استاندارد
قطعا بالش نقش بسیار مهمی در کیفیت خواب شما دارد. بالشی که استفاده می کنید باید از هر نظر کیفیت و استانداردهای لازم را داشته باشد. اگر درد گردن در خواب را تجربه می کنید، باید بالشی که استفاده می کنید را از هر نظر مورد بررسی قرار دهید و ببینید آیا این بالش واقعا مناسب شماست؟ خرید بالش مناسب و مرغوب هزینه چندان زیادی از شما نخواهد برد. اما قطعا در حفاظت از سلامت گردن، کمر، ستون فقرات و بهبود خواب شما بسیار تاثیرگذار است. بنابراین در این مورد سهل انگاری نکنید. یک بالش مناسب باید دارای ویژگی های زیر باشد:
- ارتفاع بالش باید کاملا استاندارد باشد.
- ابعاد و اندازه بالش باید مناسب باشد.
- وزن استانداردی داشته باشد.
- گردن و سر را به خوبی محافظت کرده و حالت آن ها را تنظیم کند.
- تمام فضای خالی زیر سر و گردن را پر کند.
- از اعمال فشار به گردن جلوگیری کند.
- به اندازه کافی نرم و لطیف باشد.
معمولا بالش های طبی مموری فوم می توانند گزینه مناسبی برای خوابیدن باشند. البته در صورتی که این محصولات را حتما از فروشگاه های معتبر و مطمئن تهیه کنید.
حرکات ناگهانی در زمان خواب
در برخی مواقع کالای خوابی که برای خوابیدن انتخاب می کنید، استانداردهای لازم را دارند اما شما همچنان ممکن است درد گردن در خواب را تجربه کنید. در این گونه مواقع ممکن است دلایلی همچون حرکت های ناگهانی و تکان دادن های شدید سر به یک سمت سبب گردن درد شما باشند. عضلات گردن می توانند با حرکات نا امن دچار آزردگی و حتی آسیب شوند. بنابراین سعی کنید تا حد امکان از انجام هرگونه حرکت ریسکی و خطرناک پرهیز کنید.
درمان درد گردن در خواب
همانطور که در ابتدای مطلب اشاره کردیم، وقتی بتوانید علت اصلی درد گردن را به درستی تشخیص دهید، می توانید راحت تر به سراغ درمان آن بروید. راهکارهای مختلفی وجود دارند که می توانند به شما در درمان گردن درد کمک کنند. بسته به شدت گرفتگی گردن و عمق درد، سرعت درمان می تواند متفاوت باشد.
معمولا گردن دردهایی که یک دلیل مهم پشت آن ها وجود ندارد (آرتروز و دیسک شدید گردن، تصادف یا آسیب های جدی و…) را می توان در خانه و با یک سری اقدامات ساده درمان کرد. یعنی اگر علت گردن درد مواردی همچون نامناسب بودن بالش و تشک، بد خوابیدن و امثال این ها باشند، می توانید با درمان خانگی درد گردن را برطرف کنید. این راهکارها به شرح زیر هستند:
- استفاده از کمپرس یخ یا آب یخ: معمولا التهابات و دردی که در ناحیه گردن ایجاد شده با استفاده از کمپرس یخ قابل درمان است. برای اینکه بتوانید از این کار نتیجه مطلوبی دریافت کنید، به فاصله هر 20 دقیقه یک بار یخ را روی ناحیه آزرده شده بگذارید.
- استفاده از کمپرس گرم یا آب گرم: کمپرس یخ معمولا برای درمان آنی و لحظه ای موثر است. اگر پس از گذشت مدت زمانی از روز همچنان احساس کردید در ناحیه گردن درد دارید. بهتر است به سراغ کمپرس گرم بروید. گرفتگی، انقباض و درد عضلات گردن با کمپرس آب گرم به خوبی برطرف می شوند. در واقع حتی اگر درد گردن در خواب به دلیل تنش های احساسی و اضطراب باشد، این راهکار می تواند بسیار موثر واقع شود. برای استفاده از این روش، می توانید کیسه آب گرم را هر 20 دقیقه یک بار روی ناحیه ای که دچار گرفتگی و درد شده است بگذارید. این کار را چندین بار تکرار کنید تا نتیجه حاصل شود.
- ورزش و حرکات آرامش بخش یوگا نیز می توانند کمک کننده باشند.
درمان پزشکی
معمولا درد گردن در خواب با روش های خانگی قابل درمان است. اما اگر احساس می کنید این درد شدیدتر از آستانه تحمل شماست و بیش از اندازه طولانی شده است، بهتر است برای درمان آن به سراغ یک متخصص بروید. معمولا گردن درد ساده را می توان با استفاده از راهکاری های بخش قبل یا استفاده از یک مسکن معمولی برطرف کرد. اما اگر گردن درد شما با علائم زیر همراه است، باید این موضوع را کمی جدی بگیرید و برای رفع آن به پزشک مراجعه کنید:
- گردن درد همراه با تب
- گردن درد همراه با سردرد شدید
- گردن درد و سردرد همراه با حالت تهوع شدید
- احساس تنگی نفس و درد در ناحیه قفسه سینه
- لمس یک توده در ناحیه گردن
- نوعی بی حس شدن اندام ها یا احساس گزگز در دست ها و پاها
- عدم امکان بلع درست
- احساس درد در نواحی پاها یا بازوها
- مشکلات غیر عادی در مثانه و روده
راه های پیشگیری از درد گردن در خواب
اگر می خواهید از درد گردن در خواب خلاص شوید و از عضلات گردن خود حین خوابیدن محافظت کنید، می توانید از راهکارهای زیر استفاده کنید:
- همانطور که اشاره کردیم، بدترین حالت خوابیدن، خواب روی شکم است. بهتر است برای پیشگیری از گردن درد، به پهلو یا پشت خود بخوابید.
- برای خوابیدن به پشت و یا به سمت پهلوها نیز نکاتی وجود دارد که با رعایت آن ها می توانید خواب لذت بخش تری را تجربه کنید. همیشه یک بالش مناسب، نرم و باکیفیت در اختیار داشته باشید و در زمان خوابیدن به پهلو، این بالش را بین دو پای خود قرار دهید. در صورت خوابیدن به پشت نیز می توانید بالش را زیر زانوهای خود قرار دهید. اینگونه هم از درد گردن رهایی پیدا می کنید و هم از اعمال فشار به نواحی ستون فقرات و کمر جلوگیری می شود.
- کشیدگی بیش از حد گردن قطعا می تواند یکی از دلایل درد گردن در خواب باشد. بنابراین بهتر است اطمینان حاصل کنید که ارتفاع بالش به اندازه بوده و گردن خیلی پایین تر از بالش زیر سر نباشد.
- بالش هایی که معمولا پر هستند و حجم قابل توجهی دارند، باعث می شوند تا سر در حالت کاملا خنثی قرار بگیرد. اینگونه نیز می توان از درد گردن جلوگیری کرد.
- بالش هایی که بعد از گذاشتن سر روی آن ها، خیلی گود و عمیق می شوند، گزینه مناسبی برای خواب نیستند. همچنین از بالش های خیلی سفت برای خوابیدن استفاده نکنید.
- قوز کردن بیش از حد شانه ها، بد نشستن در طول روز و حین کار با رایانه، خم کردن گردن به صورت مداوم حین کار کردن با گوشی همراه و… از جمله موارد دیگری هستند که می توانند باعث درد گردن در خواب شوند. بنابراین سعی کنید تمامی این موارد را در طول روز رعایت کنید.
- ورزش مرتب می تواند عضلات گردن شما را تقویت کند.
دیگر نکات مهم برای خوابیدن بدون درد
برای اینکه بتوانید کیفیت خواب خود را تا حد زیادی تامین کنید، یک سری راهکارها و نکات دیگر نیز وجود دارند که می توانند در این مورد به شما کمک زیادی کنند. این راهکارها عبارتند از:
- داشتن یک محیط خواب آرام و مناسب: فضای اتاق خواب شما روی شرایط و وضعیت بدنتان به هنگام خواب تاثیرگذار است. البته که شاید خیلی از افراد به این موضوع توجه چندانی نداشته باشند. اما باید بدانید که بخشی از استرس درونی شما با داشتن یک محیط خواب آرام و امن می تواند از بین برود. با از بین بردن تنش های روحی و ایجاد یک آرامش سرتاسری، اعضای بدن نیز با آرامش بیشتری به خواب می روند و از بروز گرفتگی ها و اسپاسم های عضلانی نیز جلوگیری به عمل می آید.
- استفاده از تجهیزات خواب باکیفیت: علاوه بر بالش، شما مسلما از وسایل دیگری همچون تخت و تشک نیز برای خواب استفاده می کنید که این وسایل تاثیر زیادی روی کیفیت خواب شما دارند. تخت باید ارتفاع مناسبی داشته باشد و کاملا راحت باشد. به طور کل نواحی سر، گردن، کمر و ستون فقرات با یکدیگر در ارتباط هستند و آزردگی در هر کدام از آن ها حین خوابیدن می تواند دیگر بخش ها را نیز درگیر کند. پس حتما از کیفیت تشک خواب خود اطمینان حاصل کنید.
- توجه به دمای اتاق خواب: اگر دمای اتاق خواب بیش از اندازه سرد باشد و شما دچار تعریق شبانه شوید، احتمال گرفتگی عضلات گردن وجود خواهد داشت. پس حتما قبل از خوابیدن از مناسب بودن دمای اتاق خواب اطمینان حاصل کنید.
- مدیتیشن و شنیدن آهنگ قبل از خواب: با مدیتیشن و شنیدن آهنگ های آرامش بخش می توانید استرس و خستگی روزانه را از تن بزدایید و آرامش قابل توجهی قبل از خواب بدست آورید.